اگرچه بیش از نیمی از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران به ۵ کشور عراق، افغانستان، چین، روسیه و امارات انجام میشود؛ اما سهم کشور عراق از این صادرات به تنهایی ۲۲ درصد است؛ در بهار ۱۴۰۰، صادرات محصولات کشاورزی و غذایی به عراق نسبت به مدت مشابه سال قبل که اوایل شیوع ویروس کرونا هم به شمار میآمده و صادرات به طور طبیعی افت کرده، باز هم ۱۷ درصد کاهش داشته است.
مروری بر آمارهای رسمی گمرک حکایت از آن دارد که بیش از نیمی از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران به ۵ کشور عراق، افغانستان، روسیه، چین و امارات صورت میگیرد که در مجموع، رقمی حدود ۳.۳ میلیارد دلار است.
در واقع، برآوردها حکایت از آن دارد که میزان صادرات سالانه ایران در کالاهای غیرنفتی واقعی، چیزی حدود ۱۰ میلیارد دلار است که از این رقم، کمتر از ۴ میلیارد دلار آن را محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در برمیگیرند.
در این میان، آمارها نشان میدهند که ۲۲درصد از ارزش صادرات محصولات کشاورزی و غذایی ایران به مقصد عراق بوده و اگرچه سال گذشته به دلیل اوج گیری شیوع ویروس کرونا از سه ماهه پایانی سال ۹۸ بسیاری از کشورهای هدف صادراتی ایران، محمولههای صادراتی را با سختی پذیرش میکردند و به همین دلیل صادرات بهار سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ کمتر بود، اما باز هم در بهار امسال، میزان صادرات به عراق با افت ۱۷ درصدی مواجه بوده است.
مرور سبد صادراتی ایران به عراق نیز در این حوزه حکایت از آن دارد که هفت قلم کالا شامل سیب، پنیر، پسته، رب گوجه فرنگی، هندوانه، گوجه فرنگی و بیسکوئیت بیش از ۴۰ درصد صادرات محصولات کشاورزی و غذایی را در سال ۹۹ به خود اختصاص دادهاند؛ به نحوی که از ۱۳۹ میلیون دلار صادرات هندوانه در بهار ۱۴۰۰ معادل ۶۸ میلیون دلار به مقصد عراق بوده و در عین حال، ۶۷ میلیون دلار از ۱۱۵ میلیون دلار صادرات گوجه فرنگی نیز به مقصد این کشور صورت گرفته است.
همچنین در ۵ سال اخیر نیز در مجموع ۱۱ میلیارد دلار محصولات کشاورزی و غذایی به عراق صادر شده که یک سوم از کل صادرات به این کشور در این دوره بوده است؛ ضمن اینکه عراق دومین شریک تجاری ایران بعد از چین در سال ۹۹ بوده است.
وی افزود: در این میان رویکرد کلان حاکمیت در راستای رفع موانع تولید و پشتیبانی از صادرات به عنوان پیشران تولید است که در کنار کاهش درآمدهای نفتی، منجر به توجه بیشتر به درآمدهای ارزی شده است؛ اما در این مسیر، چالشهایی نیز پیش روی صادرکنندگان ایرانی قرار دارد؛ چراکه تنوع محصولات صادراتی همچنان پایین است و سهم غالب صادرات به دو بازار ناپایدار عراق و افغانستان محدود میشود.
اگر به اخبار حوزه تجارت علاقه مند هستید، می توانید مطالب بیشتر را از طریق سایت زینو تجارت در بخش اخبار دنبال کنید.