پارادایم انتخابی دانینگ

پارادایم انتخابی دانینگ یا تئوری OLI در واقع تئوری گسترش یافته درونی سازی است که توسط جان دانینگ ارائه شد. این تئوری استدلال می کند شرکت ها در چه شرایطی بهتر است از روش های اعطای لیسانس، صادرات و یا سرمایه گذاری مستقیم خارجی استفاده نمایند. انتخاب پارادایم انتخابی دانینگ تحت تاثیر استفاده از مزایای مالکیت (سازمانی)، مزایای محلی (جغرافیایی) است. برای درک بهتر این تئوری ابتدا باید با این 3 مفهوم آشناشد:

مزایای مالکیت (سازمان): مالکیت شامل حق اختراع، نشان تجاری،تکنولوژی،نام و … است. کسب و کارها به کمک این ابزار می توانند برند خود را تقویت نمایند. این قابلیتی برای کسب و کار جهت برآورده کردن تقاضای فعلی و بالقوه مشتریان است.

مزایای درونی سازی: درونی سازی به معنی انجام یک فعالیت در داخل یک شرکت است. شرکت هایی ه دارای مزیت مالکیت دارایی های نامشهود هستند، از طریق گسترشکسب و کار خود و درونی سازی این مزایا، سود بالاتری کسب می کنند.

مزایای محلی (جغرافیایی): مزیت محلی از طریق کشور میزبان به دست می آید و ارتباط مستقیم با کسب و کار ندارد. لذا کسب و کار ها نمی توانند این مزیت را در کنترل خود درآورند اما می توانند آن را انتخاب کنند.

مزایای محلی را می توان در سه دسته کلی قرار داد:

• مزایای طبیعی کشور میزبان،منابع طبیعی موقعیت جغرافیایی مناسب،جمعیت زیاد و…
• سیستم سیاسی و قانونی منعطف و مناسب کشور میزبان
• زیر ساخت های اقتصادی مناسب در کشور میزبان

حال با توجه به توضیحات ارائه شده و بر اساس دیدگاه پارادایم انتخابی دانینگ کسب و کار ها باید برای به دست آوردن این مزایا، یکی از روش های اعطای لیسانس، صادرات و یا سرمایه گذاری مستقیم خارجی را انتخاب نمایند:

در صورتی کسب و کار بخواهد فقط از مزایای مالکیت (سازمانی) بهره ببرد، می تواند از اعطای لیسانس به شرکت های دیگر استفاده کرده و تکنولوژی را انتقال دهد. ضعف این روش در این است که گیرنده لیسانس ممکن است پس از مدتی کار با شرکت و کسب تجربه و تکنولوژی لازم خود کسب و کار مستقلی را راه اندازی کند و ریب شرکت اصلی گردد. همچنین این شیوه در محصولات با تکنولوژی بالا و جدید به دلیل ازدست رفتن تکنولوژی و مزیت رقابتی منطقی نیست؛ اما مزیت بزرگ پارادایم انتخابی دانینگ گسترش سریع کسب و کار و شهرت برند است.

اگر کسب و کار همزمان مزایای مالکیت (سازمانی) درون سازی را بخواهد باید تولید محلی را در پیش گرفته و محصولات تولید شده در داخل را صادر نماید. مزیت این روش استفاده از حمایت های داخلی، تولید انبوه در یک محل و زیر نظر قرار گرفتن کامل شرکت توسط مالکان است. ضعف این روش نیز هزینه های بالا و موانع مربوط به ورود است.

درصورتی که کسب و کار بخواهد هم زمان از مزایای مالکیت (سازمانی)، درونی سازی و محلی (جغرافیایی) اسفاده نماید، باید سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) را انتخاب نماید. پارادایم انتخابی دانینگ مزایای متعددی دارد از جمله رشد فروش به دلیل آشنایی با بازارهای بومی، تامین بومی برخی از منابع، حمایت دولت های محلی، جلب حمایت و اعتماد مشتریان و … اما این روش نیاز به سرمایه گذاری های سنگین دارد و از طرفی در صورت ایجاد بحران های سیاسی و نظامی در کشور میزبان می تواند به قیمت از دست دادن کل سرمایه شرکت تمام شود.

منبع: کتاب بازرگانی بین‌الملل تئوری ها و کاربرد ها (با رویکرد مدیریت صادرات و واردات)