تجارت بینالملل
تجارت بینالملل در پایین ترین سطح یا به عبارت بهتر خردترین سطح اقتصاد بین الملل قرار دارد. تعداد زیادی از تئوری های کلاسیک اقتصاد به تجارت بین المللی مربوط است.
در داد و ستد بین المللی، ساده ترین فرآیند معامله بین دو تاجر از دو کشور متفاوت رخ می دهد. در فرآیند تجارت تمرکز طرفین تنها بر معامله است و تعهدی در خصوص زمینه های لازم برای شکل گیری یک معامله مطمئن و سودآور ندارند.
درتجارت یا داد و ستد بین المللی فقط خرید و فروش یک محصول مورد توجه است و به محض انجام معامله تجارت پایان می یابد. درقدیم وقتی یک تاجر به کشوری می رفت، مثل یک تاجر داخلی باید به تجار مراجعه می کرد و در ازای پرداخت هزینه ای اقدام به خرید کالای مورد نظر می نمود. پس از خرید خود تاجر باید وسیله ای برای انتقال محصول تهیه و کالا را به محل فروش می رساند.
طی این فرآیند چیزی تحت عنوان بیمه، روش های پرداخت، شرکت های حمل و نقل و حتی قوانین دولتی و گمرکی چندان مطرح نبود.
اما امروزه گسترش تجارت موجب شده تا کم کم تجار به فکرگسترش فعالیت ها و تسهیل کار نمایند. این موضوع منجر به شکل گیری بازرگانی بین الملل شد. بازرگانی طیف فراتری از تجارت را پوشش می دهد.
بازرگانی بینالملل
معنای صحیح بازرگانی بینالملل از نظر فنی چیست؟
بازرگانی بینالملل مفهومی گسترده تر از تجارت بینالملل دارد. به این دیل که علاوه بر داد و ستاد بینالملل، حوزه های دیگری نیز در این مفهوم می گنجد.
موضوعات مهم مورد بحث در بازرگانی بینالملل عبارتند از:
دادوستد بینالملل
بیمه بینالملل
حملونقل بینالملل
روش های پرداخت در بازرگانی بینالملل
بازاریابی بینالملل
قوانین گمرکی
مذاکرات و مکاتبات در بازرگانی بینالملل
اسناد مربوط به بازرگانی بینالملل
قرارداد خرید و فروش بینالملل
بازرگانی بینالملل علاوه بر دادو ستد، به جنبه های دیگر بازرگانی نیز توجه دارد. در کل بازرگانی بینالملل یک فرآیند است که داد و ستد یک جزء از آن به حساب می آید. همانگونه که از نام این واژه مشخص است، در این مفهوم تمرکز بیشتر بر جنبه های بازرگانی است. اما هر کسب و کاری علاوه بر جنبههای بازرگانی وجوه دیگری نیز دارد که در کسب و کار بینالملل خود را نشان می دهد.
کسب و کار بینالملل
در کل بازرگانی بین الملل، مفهومی جامع تر نسبت به تجارت بین الملل دارد، اما بسیاری از جنبه های کسب و کار را پوشش نمی دهد. کسب و کار بینالملل جامع ترین مفهوم در سطح خرد است که در دل اقتصاد بینالملل تعریف می شود.
اصولا هر کسب وکاری دارای 4 جنبه کلیدی شامل مالی، منابع انسانی، تولید و بازرگانی است. در کسب و کار بینالملل این 4 جنبه بین المللی می شوند. به عبارتی در کسب و کار بینالملل، فقط بخش بازرگانی بین المللی نیست؛ بلکه منابع انسانی، تولید و مدیریت مالی نیز جنبه بین المللی می گیرند.
مدیریت مالی بینالملل
در حال حاضر شرایط لازم برای مدیریت مالی بین الملل در اقتصاد جهانی فراهم است. کسب و کارها برای تامین مالی برنامه های خود می توانند به شیوه های متفاوت مثل ارائه سهام خود در بورس سایر کشور ها و بانک های بین الملل اقدام کنند.
یکی از دلایل مهم به هم پیوستگی اقتصاد کشورها، در هم تنیدگی شدید بازار های مالی در جهان است. امروزه موسسات پولی و مالی در جهان برای استفاده بهینه از منابع موجودشان اقدام به تامیین منابع مالی برای شرکت های بین المللی و حتی سایر نهاد های مالی می نمایند.
کسب و کار های بین المللی برای تامین مالی طرح های خود به کارآمدترین شیوه از نهادهای مالی در کشور های مختلف جهان اقدام می نمایند. این کشورها در موضوعاتی همچون مالیات، قوانین بین المللی و تفاهم نامه های مالیاتی بین کشورهارا درنظر می گیرند تا مالیات پرداختی در حالت بهینه قرار بگیرد.
یکی دیگه از موارد مهم در مدیریت مالی بین الملل، مدیریت ریسک نرخ ارزها است. کسب و کار های بین الملل با ارزهای مختلفی کار می کنند، نرخ تبدیل این ارزها بر عملکرد مالی و سودآوری می تواند تاثیر زیادی بگذارد. به همین علت کسبوکارهای بین الملل تمرکز بالایی بر نرخ تبدیل ارزها دارند.
این مدل کسبوکار ها اگر سبد منافع ارزی خود را به شیوه ای درست مدیریت کنند نه تنها از تغییر نرخ تبدیل ارزها زیان نمی بینند، حتی می توانند سود نیز کسب نمایند.
تولید بینالملل
کسبوکارهای بین المللی، زنجیره تامیین و تولید بین المللی دارند. این شیوه تولید کمک می کند تا بهترین مواد اولیه به مناسب ترین قیمت برای تولیدات مورد استفاده قرار گیرد. این شرکت ها ممکن است شبکه ای از واحد های تولیدی را در کشورهای مختلف ایجاد نمایند.
منابع انسانی بینالملل
منابع انسانی، جنبه دیگر کسبوکار بینالملل است. مجموعهای از کارکنان با ملیت ها، فرهنگ ها، زبان و شرایط مختلف را این مدل کسب و کارها در استخدام خود دارند. قوانین کار مربوط به هر بخش از کسب و کار های بین المللمی تواند متفاوت یا همسان باشد. به طور کلی مدیریت منابع انسانی در این شرکت ها دارای پیچیدگی بیشتری است.
کسب و کارهای بین الملل علاوه براینکه ممکن است نمایندگیهای متعددی در کشور های مختلف داشته باشند، به تبع آن باید اقدام به استخدام کارکنانی از همان ملیت نمایند، برای افزایش کارایی و بهره وری اقدام به استخدام مدیران و متخصصان بین المللی نیز می کنند. این قبیل شرکت ها حتی از متخصصان شکار کارکنان و مدیران مستعد استفاده می نمایند تا نیروی انسانی مستعد را یافته و آن ها را به استخدام خود درآورند. استفاده از مدیران ژاپنی، کره ای و حالا چینی در شرکت های آمریکایی نمونه ای از این موضوع است.
یک نکته ظریف که در مفهوم کسب و کار بین الملل وجود دارد و باید به آن توجه داشت. در بیشتر موارد مفهوم بین الملل با جهانی یکسان درنظر گرفته می شود، ام مفهوم جهانی سطحی وسیع تر را پوشش می دهد. طبق تعریف کسبوکار بین الملل، کسب و کاری است که در چندین کشور و منطقه فعال است، اما کسب و کار جهانی فعالیتی به گستردگی کل جهان دارد. اصولا کسب و کارهای جهانی بسیار محدود هستند. مثلا شرکت هایی چون کوکاکولا، سامسونگ، مایکروسافت و گوگل شرکت هیی جهانی هستند که تقریبا در کل دنیا محصولات و خدماتشان ارائه می گردد. برای مثال شرکتی که محصولاتش در 50 کشور ارائه می شود را نمی توان شرکتی جهانی دانستبلکه باید آن را کسب و کار بین المللی خواند.
اقتصاد بینالملل
کلان ترین سطح در فعالیت های اقتصادی در سطح بین الملل، اقتصاد بینالملل است. منظور از اقتصاد بینالملل، در نظرگرفتن جنبه هایی چون عرضه و تقاضای بین الملل، ارتباطات پولی و مالی بین الملل، چارچوب های مالیاتی بین الملل و…است. برای مثال در دید اقتصاد بینالمللی وجنبه عرضه و تقاضای نیروی کار در سطح بین الملل، اگر دولت هندوستان تصمیم بگیرد تا پزشک بیشتری تربیت کند، باید توقع داشت عرضه پزشک در انگستان افزایش یابد، چرا که احتمالا بخشی از پزشکان هندوستان اقدام به انگلستان می نمایند.
با توجه به مثال فوق اقتصاد بین المللی تحت تاثیر عملکرد دولت ها و ملت ها قرار دارد. به عبارتی سطح تحلیل در مفهوم اقتصاد بینالملل در امور کلان است. هرچند به طور طبیعی سطح خرد از آن تاثیر می پذیرد. اگر قصد ورود به سطح خرد را در اقتصاد بینالملل داشته باشیم باید به سطح کسبو کار ها و افراد ورود کرد.