در هشتمین جلسه کمیسیون کشاورزی اتاق تهران، آنچه که در صادرات خشکبار و زعفران ایران میگذرد و چالشهایی که صادرکنندگان با آن مواجه هستند، مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
رقبای تازهنفس ایران در بازار صادراتی پسته و خرما
در ابتدای این جلسه، کاوه زرگران رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران، به صادرات محصولات کشاورزی طی هفت ماه ابتدای امسال اشاره کرد و گفت: بر اساس آمارهای رسمی گمرک، ایران توانسته طی این مدت، چهار میلیون و ۶۴۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی، دامی، شیلاتی و غذایی به سایر کشورها صادر کند. بر این اساس، ۵۵۴ میلیون دلار انواع خشکبار و ۱۱۷ میلیون دلار انواع خرما صادر شده است.
در ادامه، اشرف مرتضایی در گزارشی تحلیلی، چالشهای و فرصتهای صادرات خشکبار ایران را تشریح کرد. بر اساس این گزارش، تدوین استراتژی توسعه صادرات خشکبار، تخصیص بخشی از منابع صندوقهای حمایتی برای تقویت صادرات این محصولات، واگذاری امور اجرایی صادرات غیرنفتی به تشکلها و تشکیل شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی، از جمله راهکارهای پیشنهادی بخشخصوصی برای توسعه صادرات این بخش است.
سپس، نمایندگان تشکلهای صادراتی پسته، خرما و زعفران به بیان دیدگاههای خود در رابطه با چالشهای صادرات این محصولات پرداختند.
به گفته مجید بازیان، نایبرئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار، حجم تولید پسته ایران طی سال ۹۷ بشدت کاهش یافت و میزان برداشت و آنچه که به بازار داخل عرضه شد، بیش از ۵۰ هزار تن نبود و با پیادهسازی مقررات رفع تعهد ارزی، صادرکنندگان از عرضه بینالمللی این میزان تولیدات باز ماندند.
وی با بیان اینکه در این سال و با غیبت ایران، پسته آمریکا بخش عمدهای از بازار صادراتی کشور را از آن خود کرد، افزود: تولید سالانه پسته در ایالات متحده به ۵۵۰ هزار تن رسیدهاست و بازارهای خواهان پسته هیچگاه منتظر نمیماند تا پسته ایران را دریافت کند و با کوچکترین وقفه در تجارت این محصول، دیگر کشورها محصولاتشان را جایگزین پسته و سایر فرآوردههای خشکبار ایران میکنند.
وی گفت: میزان صادرات پسته ایران طی سال ۹۵ در حدود ۱۳۸ هزار تن و به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار بود در حالی که در سال ۹۹، بهرغم صادرات ۲۰۳ هزار تن پسته، ارزآوری این محصول رقمی حدود ۱.۳ میلیارد دلار بیشتر نبود.
وی دلیل این اتفاق را اعمال مقررات رفع تعهد ارزی برای صادرکنندگان و نیز ایراد در نرخ پایه صادراتی عنوان کرد و یادآور شد که نرخ پایه صادراتی پسته باید اصلاح شود در حالی که وزارت جهاد کشاورزی اعتقادی به اصلاح در این بخش ندارد.
در همین رابطه، زینالعابدین هاشمی دبیر اتحادیه صادرکنندگان خشکبار نیز گفت: پاکستان با بسیاری از کشورها از جمله بازارهای صادراتی خشکبار ایران، تعرفه ترجیحی برقرار کرده است و طی سالهای اخیر، تجار این کشور به شکل حرفهای به تجارت جهانی خشکبار قدم گذاشتهاند.
هاشمی افزود: این در حالی است که تجار آمریکایی به طور چشمگیری در هند فعال شده و با تجار این کشور به طور مستقیم وارد مذاکره شدهاند که پسته ایران را خریداری نکنند و پسته آمریکایی را جایگزین پسته ایران کنند.
به گفته این مقام مسول در وزارت کشاورزی، از تولیدکنندگان خشکبار در ایران نیز برای تعیین قیمت پایه صادراتی استعلام میشود و این نرخ به طور میانگین هر دو ماه یک بار، به اطلاع گمرک میرسد. وی با این حال یادآور شد که قیمتهای پایه صادراتی محصولات خشکبار اگر مورد قبول و پذیرش صادرکنندگان نباشد، طی مشورت با تشکلهای این بخش مورد اصلاح و بازنگری دوباره قرار خواهد گرفت.
وی با اعلام اینکه بسته حمایت از صادرات امسال، ۹۵۰ میلیارد تومان است، افزود: سازمان توسعه تجارت تاکنون پیشنهاد تخصیص ۱۳۳ میلیارد تومان و ۱۹۲ میلیارد تومان را مطرح کرده است که بخشی از آن به صادرات محصولات کشاورزی و حمل هوایی و کارگو این محصولات تخصیص مییابد.
بازاری در بخش دیگری از سخنانش، خبر داد که پیشنهاد حذف برخی از ردیفهای تعرفه واردات از سامانه نیما و اضافه کردن آن به فهرست واردات در برابر صادرات از سوی سازمان توسعه تجارت مطرح شده است که به زودی نهایی میشود.